Laboratory

  #CA125 តេសមហារីកមាត់ស្បូន CA-125 (អង់ទីហ្សែនមហារីក 125) គឺជាប្រូតេអ៊ីនដែលរកឃើញនៅលើកោសិកាដែលសំងាត់ចូលទៅក្នុងចរន្តឈាម។ វាអាចត្រូវបានរកឃើញដោយការធ្វើតេស្តឈាមសាមញ្ញ។ នៅពេលដែលមនុស្សគិតអំពី CA125 ពួកគេច្រើនតែគិតពីមហារីកអូវែ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការធ្វើតេស្តឈាមនេះមិនគួរប្រើដើម្បីពិនិត្យរកមើលមហារីកអូវែចំពោះស្ត្រីដែលគ្មានរោគសញ្ញានោះទេ។ នោះដោយសារតែការធ្វើតេស្តនេះអាចត្រូវបានកើនឡើងជាមួយនឹងលក្ខខណ្ឌស្រាល។ CA125 អាចកើនឡើងនៅពេលដែលស្ត្រីមានរដូវ នៅពេលដែលនាងមានផ្ទៃពោះ វាក៏អាចកើនឡើងជាមួយនឹងលក្ខខណ្ឌថ្លើម ជំងឺ endometriosis ដុំសាច់ និងដុំគីសក្នុងអូវែរ ដើម្បីដាក់ឈ្មោះមួយចំនួន។ ការធ្វើតេស្ដនេះចំពោះស្ត្រីដែលមិនមានរោគសញ្ញា ហានិភ័យទាប ក្នុងនាមជាអេក្រង់សម្រាប់ជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែអាចនាំឱ្យទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមានមិនពិត ដែលនៅក្នុងវេនអាចចាប់ផ្តើមអ្នកពីផ្លូវនៃការធ្វើតេស្ត និងនីតិវិធីរាតត្បាតដែលមិនចាំបាច់ ដែលអាចមានហានិភ័យ និងផលវិបាកសំខាន់ៗ។ CA125 មានប្រយោជន៍ក្នុងការត្រួតពិនិត្យប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាល ឬដើម្បីមើលថាតើមហារីកបានកើតមានឡើងវិញឬអត់។ ជាអកុសល មិនទាន់មានការពិនិត្យល្អសម្រាប់ជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែនៅឡើយទេ។ ប្...

  Cancer antigen 15-3 (CA15-3) test អង់ទីហ្សែនមហារីក 15-3 (CA15-3) គឺជាប្រូតេអ៊ីនដែលផលិតដោយកោសិកាជាច្រើន ជាពិសេសកោសិកាមហារីកសុដន់។ ប្រូតេអ៊ីនផ្លាស់ទីទៅក្នុងឈាមដែលជាកន្លែងដែលវាអាចវាស់វែងបាន។ កម្រិត CA15-3 គឺខ្ពស់ជាងធម្មតាចំពោះស្ត្រីភាគច្រើនដែលមានជំងឺមហារីកសុដន់ ដែលបានរីករាលដាលទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ (ហៅថា មហារីកសុដន់មេតាទិក)។ មិនមែនគ្រប់ប្រភេទនៃជំងឺមហារីកសុដន់នឹងធ្វើឱ្យកម្រិត CA 15-3 កើនឡើងនោះទេ ព្រោះប្រភេទកោសិកាមហារីកមួយចំនួនមិនផលិតអង់ទីហ្សែនច្រើនពេកទេ។ ហេតុអ្វីត្រូវធ្វើតេស CA15-3 CA15-3 គឺជាសញ្ញាសម្គាល់ដុំសាច់ វាត្រូវបានគេប្រើដើម្បីពិនិត្យមើលពីរបៀបដែលការព្យាបាលជំងឺមហារីកសុដន់ដំណើរការ និងរកមើលជំងឺមហារីកដែលបានត្រឡប់មកវិញ ឬកើតឡើងវិញបន្ទាប់ពីការព្យាបាល។ ប្រសិនបើអ្នកត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាមានជំងឺមហារីកសុដន់ដែលបានរីករាលដាលទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ ឬ metastasized អ្នកអាចមានការធ្វើតេស្តនេះ រួមជាមួយនឹងការធ្វើតេស្តផ្សេងទៀតដូចជាការធ្វើតេស្តទទួលអរម៉ូន និងការធ្វើតេស្តស្ថានភាព HER2 ។ CA15-3 មិនត្រូវបានវាស់វែងសម្រាប់ជំងឺមហារីកសុដន់ដំណាក់កាលដំបូងឡើយ ពីព្រោះកម្រិតនៃប្រូតេអ៊ីននេះកម្រមានកម...

  #តេសមហារីកលំពែង តើតេស្តឈាម CA 19-9 ជាអ្វី? ការធ្វើតេស្តនេះវាស់បរិមាណប្រូតេអ៊ីនហៅថា CA 19-9 (អង់ទីហ្សែនមហារីក 19-9) នៅក្នុងឈាម។ CA 19-9 គឺជា​ប្រភេទ​នៃ​សញ្ញា​សម្គាល់​ដុំសាច់។ សារធាតុសម្គាល់ដុំសាច់ គឺជាសារធាតុដែលផលិតដោយកោសិកាមហារីក ឬដោយកោសិកាធម្មតា ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងជំងឺមហារីកក្នុងរាងកាយ។ មនុស្សដែលមានសុខភាពល្អអាចមានបរិមាណ CA 19-9 តិចតួចនៅក្នុងឈាមរបស់ពួកគេ។ កម្រិតខ្ពស់នៃ CA 19-9 ច្រើនតែជាសញ្ញានៃជំងឺមហារីកលំពែង។ ប៉ុន្តែពេលខ្លះ កម្រិតខ្ពស់អាចបង្ហាញពីប្រភេទផ្សេងទៀតនៃជំងឺមហារីក ឬជំងឺដែលមិនមែនជាមហារីកមួយចំនួន រួមទាំងក្រិនថ្លើម និងគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់។ ដោយសារតែកម្រិតខ្ពស់នៃ CA 19-9 អាចមានន័យខុសគ្នា ការធ្វើតេស្តនេះមិនត្រូវបានប្រើដោយខ្លួនវាផ្ទាល់ដើម្បីពិនិត្យ ឬធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺមហារីកនោះទេ។ វាអាចជួយតាមដានការវិវត្តនៃជំងឺមហារីករបស់អ្នក និងប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាលជំងឺមហារីក។ តើវាប្រើសម្រាប់អ្វី? ការធ្វើតេស្តឈាម CA 19-9 អាចត្រូវបានប្រើដើម្បី៖ តាមដានជំងឺមហារីកលំពែង និងការព្យាបាលជំងឺមហារីក។ កម្រិត CA 19-9 ច្រើនតែកើនឡើងនៅពេលដែលមហារីករីករាលដាល ហើយថយចុះនៅពេលដែលដុំសាច់ធ្លាក់ចុះ។ មើលថា...

  +C-Peptide តើតេស្ត C-peptide គឺជាអ្វី? +ការធ្វើតេស្តនេះវាស់កម្រិត C-peptide ក្នុងឈាមឬទឹកនោមរបស់អ្នក។ C-peptide គឺជាសារធាតុមួយដែលត្រូវបានផលិតនៅក្នុងលំពែងរួមជាមួយអាំងស៊ុយលីន។ អាំងស៊ុយលីនគឺជាអ័រម៉ូនមួយដែលគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករនៅក្នុងឈាម។ ជាតិគ្លុយកូសគឺជាប្រភពថាមពលដ៏សំខាន់របស់រាងកាយអ្នក។ ប្រសិនបើរាងកាយរបស់អ្នកមិនមានបរិមាណអាំងស៊ុយលីនត្រឹមត្រូវ, វាអាចជាសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ +C-peptide និងអាំងស៊ុយលីនត្រូវបានបញ្ចេញពីលំពែងក្នុងពេលតែមួយនិងក្នុងបរិមាណស្មើគ្នា។ ដូច្នេះការធ្វើតេស្ត C-peptide អាចបង្ហាញពីចំនួនអាំងស៊ុយលីនដែលរាងកាយអ្នកផលិត។ ការធ្វើតេស្តនេះអាចជាមធ្យោបាយល្អដើម្បីវាស់កម្រិតអាំងស៊ុយលីនព្រោះ C-peptide មាននិន្នាការស្ថិតនៅក្នុងខ្លួនយូរជាងអាំងស៊ុយលីន។ តើវាត្រូវបានប្រើសម្រាប់អ្វី? ការធ្វើតេស្ត C-peptide ត្រូវបានគេប្រើដើម្បីជួយពន្យល់ពីភាពខុសគ្នារវាងជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ 1 និងប្រភេទទី 2 ។ ជាមួយនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 1 លំពែងរបស់អ្នកធ្វើតិចតួចទៅអាំងស៊ុយលីនហើយតិចឬគ្មាន C-peptide ។ ជាមួយនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី 2 រាងកាយបង្កើតអាំងស៊ុយលីនប៉ុន្តែមិនប្រើវាឱ្យល្អទេ។ នេះអាចបណ្តាលឱ្យកម្រិត C-...

  #ការតេស្តជាតិស្ករក្នុងឈាម តើតេស្តជាតិស្ករក្នុងឈាមគឺជាអ្វី? ការធ្វើតេស្តជាតិស្ករក្នុងឈាមវាស់កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ គ្លុយកូសគឺជាស្ករមួយប្រភេទ។ វាគឺជាប្រភពថាមពលសំខាន់នៃរាងកាយរបស់អ្នក។ អ័រម៉ូនមួយហៅថា អាំងស៊ុយលីន ជួយផ្លាស់ទីជាតិស្ករពីចរន្តឈាមរបស់អ្នកទៅក្នុងកោសិការបស់អ្នក។ ជាតិស្ករក្នុងឈាមច្រើនពេក ឬតិចពេកអាចជាសញ្ញានៃស្ថានភាពសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ។ កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់ (hyperglycemia) អាចជាសញ្ញានៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺដែលអាចបណ្តាលឱ្យកើតជំងឺបេះដូង ពិការភ្នែក ខ្សោយតម្រងនោម និងផលវិបាកផ្សេងៗទៀត។ កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមទាប (hypoglycemia) ក៏អាចនាំឱ្យមានបញ្ហាសុខភាពសំខាន់ៗ រួមទាំងការខូចខាតខួរក្បាលផងដែរ ប្រសិនបើមិនបានព្យាបាល។ ឈ្មោះ​ដ៏​ទៃ​ទៀត: blood sugar, self-monitoring of blood glucose (SMBG), fasting plasma glucose (FPG), fasting blood sugar (FBS), fasting blood glucose (FBG), glucose challenge test, oral glucose tolerance test (OGTT) តើវាប្រើសម្រាប់អ្វី? ការធ្វើតេស្តជាតិស្ករក្នុងឈាមត្រូវបានប្រើដើម្បីរកមើលថាតើកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់អ្នកស្ថិតក្នុងកម្រិតដែលមានសុខភាពល្អដែរឬទេ។ វាត្រូវបា...

  #cortisol Test តេស្ត Cortisol តើតេស្ត cortisol ជាអ្វី? Cortisol គឺជាអរម៉ូនដែលប៉ះពាល់ដល់សរីរាង្គ និងជាលិកាស្ទើរតែទាំងអស់នៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នក។ វាដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជួយអ្នក៖ ឆ្លើយតបទៅនឹងភាពតានតឹង ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគ គ្រប់គ្រងជាតិស្ករក្នុងឈាម រក្សាសម្ពាធឈាម គ្រប់គ្រងការរំលាយអាហារ ដំណើរការនៃរបៀបដែលរាងកាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់អាហារ និងថាមពល Cortisol ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយក្រពេញ Adrenal របស់អ្នក ក្រពេញតូចៗពីរដែលស្ថិតនៅខាងលើតម្រងនោម។ ការធ្វើតេស្ត cortisol វាស់កម្រិត cortisol នៅក្នុងឈាម ទឹកនោម ឬទឹកមាត់របស់អ្នក។ ការធ្វើតេស្តឈាមគឺជាវិធីសាមញ្ញបំផុតក្នុងការវាស់ cortisol ។ ប្រសិនបើកម្រិត cortisol របស់អ្នកខ្ពស់ពេក ឬទាបពេក វាអាចមានន័យថា អ្នកមានបញ្ហាក្រពេញ Adrenal របស់អ្នក។ ជំងឺទាំងនេះអាចធ្ងន់ធ្ងរប្រសិនបើមិនព្យាបាល។ តើវាប្រើសម្រាប់អ្វី? ការធ្វើតេស្ត cortisol ត្រូវបានប្រើដើម្បីជួយធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនៃក្រពេញ Adrenal ។ ទាំងនេះរួមមាន ជម្ងឺ Cushing's Syndrome ដែលជាស្ថានភាពដែលធ្វើអោយរាងកាយរបស់អ្នកផលិត cortisol ច្រើនពេក និងជម្ងឺ Addison ដែលជាស្ថានភាពដែលរាងកាយរបស់អ្នកមិនផលិត cortisol គ្រប់...

  TSH:Thyroid Stimulating Hormone តេស្ត TSH គឺជាអ្វី? TSH តំណាងឱ្យអរម៉ូនរំញោចក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត។ តេស្ត TSH មួយគឺជាតេស្តឈាមដែលវាស់អ័រម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីត។ ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតគឺជាក្រពេញដែលមានរាងដូចមេអំបៅដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជិតបំពង់ករបស់អ្នក។ វាក៏ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគ្រប់គ្រងទំងន់សីតុណ្ហភាពរាងកាយកម្លាំងសាច់ដុំនិងអារម្មណ៍របស់អ្នកផងដែរ។នៅពេលដែលកំរិតអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតនៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នកទាបក្រពេញភីតូរីសធ្វើឱ្យ TSH កាន់តែច្រើន។ នៅពេលដែលកំរិតអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតខ្ពស់ក្រពេញភីតូរីសធ្វើឱ្យ TSH តិច។ កំរិត TSH ដែលខ្ពស់ឬទាបពេកអាចបង្ហាញថាក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតរបស់អ្នកមិនដំណើរការត្រឹមត្រូវ។ តេស្ត TSH ត្រូវបានប្រើដើម្បីដឹងថាក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតដំណើរការបានល្អប៉ុណ្ណា។ អ្នកប្រហែលជាត្រូវការតេស្ត TSH ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញានៃអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតច្រើនពេកនៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក (hyperthyroidism) ឬអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតតិចពេក។ រោគសញ្ញានៃជំងឺអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីតដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតដ៏ខ្លាំងក្លារួមមាន៖ ការថប់អារម្មណ៍ ស្រក​ទម្ងន់ ភាពតានតឹងនៅក្នុងដៃ ចង្វាក់បេះដូងកើនឡើង ពិបាកគេង រោគសញ្ញានៃការថយចុះកម្តៅក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតដែលត្រូវបានគេស្គាល់...

  +តេស្តឈាម Bilirubin តើតេស្តឈាម bilirubin ជាអ្វី? ការធ្វើតេស្តឈាម bilirubin វាស់កម្រិត bilirubin ក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ Bilirubin គឺជាសារធាតុពណ៌លឿងដែលបង្កើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលដំណើរការធម្មតារបស់រាងកាយក្នុងការបំបែកកោសិកាឈាមក្រហម។ Bilirubin ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងទឹកប្រមាត់ ដែលជាសារធាតុរាវនៅក្នុងថ្លើមរបស់អ្នក ដែលជួយអ្នកក្នុងការរំលាយអាហារ។ ប្រសិនបើថ្លើមរបស់អ្នកមានសុខភាពល្អ វានឹងដក bilirubin ភាគច្រើនចេញពីរាងកាយរបស់អ្នក។ ប្រសិនបើថ្លើមរបស់អ្នកខូច bilirubin អាចធ្លាយចេញពីថ្លើមរបស់អ្នក និងចូលទៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ នៅពេលដែល bilirubin ចូលទៅក្នុងចរន្តឈាមច្រើនពេក វាអាចបណ្តាលឱ្យកើតជម្ងឺខាន់លឿង ដែលជាស្ថានភាពដែលបណ្តាលឱ្យស្បែក និងភ្នែករបស់អ្នកប្រែពណ៌លឿង។ សញ្ញានៃជម្ងឺខាន់លឿង រួមជាមួយនឹងការធ្វើតេស្តឈាម bilirubin អាចជួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នករកមើលថាតើអ្នកមានជំងឺថ្លើមដែរឬទេ។ តើវាប្រើសម្រាប់អ្វី? ការធ្វើតេស្តឈាម bilirubin ត្រូវបានប្រើដើម្បីពិនិត្យសុខភាពថ្លើមរបស់អ្នក។ ការធ្វើតេស្តនេះក៏ត្រូវបានគេប្រើជាទូទៅដើម្បីជួយធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជម្ងឺខាន់លឿងរបស់ទារកទើបនឹងកើតផងដែរ។ ទារកដែលមានសុខភាពល្អជាច្រើនកើតជម្ងឺខាន់លឿង ដោយ...

  +CD4 Lymphocyte Count តើចំនួន CD4 ជាអ្វី? ការរាប់ CD4 គឺជាការធ្វើតេស្តដែលវាស់ចំនួនកោសិកា CD4 នៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ កោសិកា CD4 ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាកោសិកា T គឺជាកោសិកាឈាមសដែលប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគ និងដើរតួយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធការពាររបស់អ្នក។ ការរាប់ CD4 ត្រូវបានប្រើដើម្បីពិនិត្យសុខភាពនៃប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចំពោះមនុស្សដែលឆ្លងមេរោគអេដស៍ (វីរុសភាពស៊ាំរបស់មនុស្ស)។ មេរោគអេដស៍វាយប្រហារ និងបំផ្លាញកោសិកា CD4 ។ ប្រសិនបើកោសិកា CD4 ច្រើនពេកត្រូវបានបាត់បង់ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់អ្នកនឹងមានបញ្ហាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគ។ ការរាប់ CD4 អាចជួយអ្នកផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពរបស់អ្នករកមើលថាតើអ្នកមានហានិភ័យចំពោះផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរពីមេរោគអេដស៍ឬអត់។ ការធ្វើតេស្តក៏អាចពិនិត្យមើលថាតើថ្នាំ HIV ដំណើរការបានល្អកម្រិតណា។ +ឈ្មោះផ្សេងទៀត៖ ចំនួន CD4 lymphocyte ចំនួន CD4 ចំនួន T4 ចំនួនកោសិកា T-helper ចំនួន CD4 ភាគរយ។ Reference : https://medlineplus.gov/lab-tests/cd4-lymphocyte-count/

  +តើតេស្ត thyroxine (T4) ជាអ្វី? ការធ្វើតេស្ត thyroxine ជួយធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនៃក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត។ ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតគឺជាក្រពេញតូចមួយដែលមានរាងដូចមេអំបៅដែលមានទីតាំងនៅជិតបំពង់ក។ ទីរ៉ូអ៊ីតរបស់អ្នកបង្កើតអរម៉ូនដែលគ្រប់គ្រងរបៀបដែលរាងកាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ថាមពល។ វាក៏ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគ្រប់គ្រងទម្ងន់របស់អ្នក សីតុណ្ហភាពរាងកាយ កម្លាំងសាច់ដុំ និងសូម្បីតែអារម្មណ៍របស់អ្នក។ Thyroxine ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា T4 គឺជាប្រភេទអរម៉ូនទីរ៉ូអ៊ីត។ ការធ្វើតេស្តនេះវាស់កម្រិត T4 នៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក។ T4 ច្រើនពេក ឬតិចពេកអាចបង្ហាញពីជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត។ Reference https://medlineplus.gov/lab-tests/thyroxine-t4-test/